Muzyka w malarstwie część II

Część drugą prezentacji obrazów z motywem muzycznym zaczynają dzieła okresu rokoko - stylu będącego ostatnią fazą baroku. Jednym z najwybitniejszych artystów tego kierunku w sztuce był francuski malarz Jean-Antoine Watteau.

Jean-Antoine Watteau – Muzyczne party

Jean-Antoine Watteau – Muzyczne party (detal)

Twórczość Watteau dzieli się na dwa nurty. Pierwszy nich to fetes galantes, czyli przedstawienia wytwornego towarzystwa w nastrojowej, romantycznej scenerii, podczas pikników, zabaw parkowych, rozmów, flirtów, ukradkowych spotkań kochanków.

Jean Antoine Watteau – Pieśń miłosna

Jean Antoine Watteau – Lekcja miłości

Jean Antoine Watteau – Serenader

Jean Antoine Watteau – Lekcja muzyki

Drugi nurt twórczości Watteau to sceny z komedii przedstawiające pierrotów oraz aktorskie trupy, włoskie lub francuskie, występujące na dworach.

Jean Antoine Watteau – Pierrot z rodziną

Jean Antoine Watteau – Szczęśliwy pierrot

Jean Antoine Watteau – Mezzetin

Jean Antoine Watteau – Francuska komedia

Jean Antoine Watteau – Włoska komedia

Przedstawicielem francuskiego rokoka był nadworny artysta Ludwika XVI i jego małżonki Marii Leszczyńskiej Nattier Jean Marc. Zasłynął on głównie jako portrecista, stosując często technikę pastelu. Obrazy malarza cechuje delikatna gama kolorystyczna, wyjątkowa elegancja i wdzięk.

Jean Marc Nattier – Autoportret z rodziną

Jean Marc Nattier – Anna Luiza de Bourbon

Jean Marc Nattier – Madam Henrietta

Jean Marc Nattier – Madam Henrietta (detal)

Anna Henrietta Burbon była najstarszą córką bliźniaczką króla Francji Ludwika XV i Marii Leszczyńskiej. Obdarzona największą urodą wśród ośmiu córek Ludwika, była jego ulubienicą. Odznaczała się wielkim talentem muzycznym, grając szczególnie pięknie na violi da gamba.

Francois Boucher – Lekcja muzyki

Francois Boucher był najbardziej wszechstronnym i najsłynniejszym artystą rokoka. Potrafił on jak nikt inny wyrazić artystyczne gusta, atmosferę i styl życia panujące w tym czasie w kręgach dworskich.

Francois Boucher – Alegoria muzyki

Francois Boucher – Fontanna miłości (detal)

Francois Boucher – Fontanna miłości (detal)

Na twórczości Watteau wzorował się jego uczeń, francuski malarz rokokowy - Jean Baptiste Pater. Większość jego obrazów jest zbliżona stylem i tematem do prac nauczyciela. Odznaczają się one pastelowym kolorytem i miękkim modelunkiem.

Jean-Baptiste Pater – Koncert miłości

Jean-Baptiste Pater – Koncert

Jednym z najlepszych francuskich malarzy XVIII wieku był Jan Chardin. Tematem jego obrazów były głównie domowe sceny rodzajowe, portrety oraz martwe natury.

Jean-Baptiste Siméon Chardin - Atrybuty muzyki

Chardin opracował własną technikę polegającą na nakładaniu kilku warstw farby, aby uzyskać efekt głębokiego kolorytu, dlatego jego prace różnią się zupełnie od prac jemu współczesnych malarzy rokokowych.

Jan Chardin – Młodzieniec ze skrzypcami

Portrecistą, który do doskonałości doprowadził technikę pastelu był francuski artysta Maurice de la Tour – nadworny malarz Ludwika XV oraz jego żony Marii Leszczyńskiej.

Maurice de la Tour - Jean-Joseph Cassanéa de Mondonville

Cassanea de Mondonville to francuski skrzypek i kompozytor barokowy.

Maurice de la Tour - Jacques Dumont (malarz francuski)

echy twórczości tego malarza to : prostota kompozycji, realistyczne ujęcie, miękki modelunek, elementy psychologizmu a także nastrój intymności.

Jean Honore Fragonard - Lekcja muzyki

Jean Honore Fragonard, który zasłynął z malowanych często frywolnych scen flirtów i zalotów, po mistrzowsku wyrażał gust oraz nastroj rozbawionej, wyrafinowanej epoki rokoka. Dziewczyna na obrazie grająca na klawikordzie jest na pozór poważna, zajęta nutami i klawiaturą, lecz nauczyciela już wyraźnie pochłania zaglądanie w dekolt, a nie lekcja muzyki.

Jean Honore Fragonard - Konkurs muzyczny

Jest to scena wyboru między dwoma zalotnikami, którzy chcą zdobyć dziewczynę swymi umiejętnościami muzycznymi. Jeden z nich grając na flecie stara się zwrócić na siebie uwagę obejmując dziewczynę w pasie. Drugi patrząc na nią zalotnie i z uwielbieniem, gra na musette. Jest to typ dudów. Wybranek otrzyma oprócz serca ukochanej wieniec z kwiatów, który dziewczyna trzyma w ręce.

Louis Rolland Trunquesse - Muzyczne party

 Louis Rolland Trunquesse. to mniej znany malarz francuskiego rokoka. 

Louis Rolland Trunquesse – Muzyczny wieczorek

Późne rokoko, ale już także malarstwo romantyczne reprezentowała francuska malarka, uczennica Fragonarda , a prywatnie soistra jego żony - Marquerite Gerard. Znana jest ona głównie z intymnych portretów małego formatu, skomponowanych według ścisłych reguł. Większość portretowanych osób to rodzina, przedstawiciele arystokracji i artyści z jej najbliższego kręgu znajomych.

Marquerite Gerard – Księżna Abrantes i generał Junot

Jean - Andoche Junot był generałem Napoleona Bonaparte. Za swoje zasługi otrzymał tytuł księcia Abrantes. Obraz przedstawia generała oraz jego żonę Laurę.

Marquerite Gerard – Księżna Abrantes i generał Junot

Marquerite Gerard – Malowanie portretu lutnistki

Marquerite Gerard – Lekcja gry na pianinie

Marquerite Gerard – Śpij moje dziecko 

Marquerite Gerard – Przed koncertem

Marquerite Gerard – Maria Lodoux z córkami

Marquerite Gerard – Komponowanie muzyki

Autorem kolejnego obrazu jest francuski artysta rokoka – Christophe Huet, znany jako malarz zwierząt zachowujących się jak ludzie. Dowodem tego jest dzieło ukazujące niezwykłą orkiestrę.

Christophe Huet - Koncert

Pejzażem, a zwłaszcza wedutą zajmował się włoski malarz rokoka – Marco Ricci. Jest jednak w jego dorobku kilka wyjątków rodzajowych. Są to między innymi dwa obrazy z motywem muzycznym, ukazujące próbę w operze.

Marco Ricci – Próba w operze

Widzimy tutaj podczas próby w operze włoskiego kompozytora i librecistę – Nicola Francesco Hayma.

Marco Ricci – Próba w operze  (detal)

W stylu Marca Ricci tworzył Francesco Bartolozzi – włoski malarz rokoka, zaliczany do najlepszych rytowników XVIII wieku.

Francesco Bartolozzi – Bachanalia

Malarz włoskiego rokoka Domenico Magiotto, trafił do tej prezentacji przypadkiem. Porządkując swoje zbiory muzyczne znalazłam płytę z muzyką Vivaldiego, a na jej obwolucie jest właśnie  obraz Magiotta „Chłopiec z fletem”.

Domenico Maggiotto – Chłopiec z fletem

Najbardziej widoczne cechy dzieł Magiotta to plastyczność formy i silne preferencje dla efektów światłocienia.

Domenico Maggiotto - Dziewczynka z tamburynem

Najbardzziej znanym obrazem flamandzkiego malarza rokoka Jeana Josefa Horemansa II jest  „Koncert”.

Jean Jozef Horemans – Koncert

Jean Jozef Horemans – Lekcja śpiewu

W sztuce europejskiej już w XVII wieku pojawił się nurt klasycyzujący, który jako kierunek rozwinął się dopiero pod koniec tego stulecia. Był on wyrazem chęci powrotu do ładu i harmonii w sztuce. Jednym z przedstawicieli tego nurtu był Thomas Gainsborough – angielski pejzażysta i portrecista z wykształcenia, ale rownież muzyk amator. Stąd pewnie bohaterami jego niektórych portretów są wybitni muzycy.

Thomas Gainsborough - Johann Christian Fischer

Fischer to wybitny kompozytor niemiecki, multiinstrumentalista, a prywatnie zięć malarza.

Thomas Gainsborough - De Giusto Ferdinando Tenducci

Giusto Fernando Tenducci był włoskim kompozytorem i śpiewakiem operowym - kastratem. Uczył śpiewu Wolfganga Amadeusza Mozarta.

Thomas Gainsborough - Karl Friedrich Abel

Karl Friedrich Abel to muzyk i kompozytor niemiecki, wirtuoz gry na violi da gamba, uczeń Jana Sebastiana Bacha.

Thomas Gainsborough - William Wollaston

Pułkownik William Wollaston był bliskim przyjacielem malarza, dzieląc z nim zamiłowanie do muzyki.

Francesco de Goya – Ślepiec grający na gitarze 

Hiszpański malarz królewski Francisco Goya inspirował bardzo wielu twórców. Kształcony na artystę klasycystycznego był jednocześnie kontynuatorem tradycji barokowej i prekursorem romantyzmu.

Ramon Bayeu – Niewidomy śpiewak

Motyw niewidomego grajka spotkałam również u szwagra Goi, malarza hiszpańskiego – Ramona Bayeu.

Ramon Bayeu – Chłopiec z gitarą

Ramon Bayeu był poważnym konkurentem Goi. To on go pokonał na egzaminie do Akademii w Madrycie. Najprawdopodobniej zadecydował tutaj nepotyzm, bo członkiem jury był brat Ramona – wybitny malarz Francisco Bayeu, który później został nauczycielem Goi i ułatwił mu karierę w królewskiej manufakturze, gdy Goya ożenił się z jego siostrą Józefiną.

Ramon Bayeu – Koncert

 Za prekursora klasycyzmu oraz filar sztuki okresu oświecenia, uważany jest francuski twórca Jacques Louis David. Artysta odsunął się od rokokowego malarstwa typowego dla swego nauczyciela Bouchera, angażując się w politykę jako nadworny malarz Napoleona oraz oficjalny malarz Rewolucji Francuskiej. Tematy do swoich obrazów David czerpał również z mitologii, czego dowodem jest „Parys i Helena”.

Jacques Louis David – Parys i Helena

Jakiż skarb niezwykły chowa w murach Sparta.
Doskonałość piękna otulona w szmatki.
Perła, rubin i diament oczu nie zachwyca.
Czymże są w szeregu z urodą jej lica.
Jej imię Helena – niewiasta nadobna.
Ach, palce zatopić chciałby w złotych włosach.
Aksamitu skóry dotknąć wnętrzem dłoni.
Przed godzącym serce orężem Erosa
Młodego Parysa nic już nie uchroni.

Jacques-Louis David – Parys i Helena - detal

Z polecenia Zeusa Parys rozstrzygnął spór między Herą, Ateną i Afrodytą o to, która z nich jest najpiękniejsza. Książę przyznał złote jabłko bogini Afrodycie, zgodnie z wcześniejszą obietnicą. To ona pomogła mu uprowadzić Helenę, uchodzącą za najpiękniejszą kobietę świata. David na tym obrazie  połączył klasyczny kanon piękna z wyrafinowaną subtelnością barwnej tonacji, ze starannie wyważonym układem kompozycji i czystością rysunku.

William Etty – Bachantka z tamburynem

To obraz kontrowersyjnego brytyjskiego malarza Williama Etty, który tworzył w I połowie XIX wieku pod wpływem szkoły weneckiej. Artysta wprowadził nową technikę malarską, dającą bardzo silne efekty barwne, zwłaszcza przy malowaniu nagiego ciała, które z wielkim zamiłowaniem przedstawiał niemal we wszystkich swych większych kompozycjach.

William Etty - Lutnista

William Etty - Duet

Cechy rokoka i neoklasycyzmu łączył francuski malarz moralista i portrecista - Jean Baptiste Greuze.

Jean Baptiste Greuze – Anna Maria Bezin z gitarą

Jean Baptiste Greuze – Gitarzysta

Klasycyzująca idealizująca forma, wystudiowana poza i stonowany koloryt, to cechy malarstwa Francoisa Gerarda - ucznia Louisa Davida i portrecisty Napoleona.

Francois Gerard– Lekcja muzyki

Epokę romantyzmu reprezentował malarz i grafik francuski Horacy Vernet.  Znany był ze scen batalistycznych i historycznych,zwłaszcza z okresu Napoleona.  Częstym motywem jego obrazów były konie

Horacy Vernet – Ranny  trębacz

Horacy Vernet – Wiejscy muzykanci

Horacy Vernet – Pracownia malarza

Anzelm Feuerbach – niemiecki malarz tworzący w II połowie XIX wieku sądził, że sztuka winna podejmować tematy wzniosłe i dążyć do idealnej harmonii. W jego pracach widoczna jest rozterka między oryginalnymi rozstrzygnięciami kompozycyjnymi a historycznym ideałem, między klasycznym rygorem, a motywami romantycznymi.

Anzelm Feuerbach – Miriam

Anzelm Feuerbach – Mandolinistka

Anzelm Feuerbach – Cyganka grająca dziecku

Anzelm Feuerbach – Mandolinista

Anzelm Feuerbach – Ricardo di Tivoli

Okres malarstwa realistycznego otwiera francuski malarz Jean Baptiste Camille Corot, którego pejzaże mają jeszcze charakter  bardzo romantyczny.

Camille Corot – Koncert

Camille Corot – Cyganka z mandoliną

Charakterystyczne dla Camille Corota było powielanie tych samych tematów. Tak było z czytającymi i tak jest z motywem cyganki z mandoliną.

Camille Corot – Cyganka z mandoliną

„Cyganka z mandoliną” zachwyca nie tylko urodą bohaterki, ale również srebrną mgiełką tak charakterystyczną dla Corota.

Camille Corot – Cyganka z tamburynem

Motyw cyganów spotkać można także u rówieśnika Corota – Alexandre Marie Colina, francuskiego malarza historycznego i portrecisty. Inspirowała go też wielka literatura i tematyka orientalna, czego dowodem jest „Odaliska”.

Alexandre Marie Colin – Odaliska

Jednym z najważniejszych przedstawicieli nurtu krytyki społecznej, a nawet ostrej satyry wobec zakłamania życia w dzięwiętnastowiecznej Francji był Honore Daumier – wielkiego formatu karykaturzysta.

Honore Daumier - Pierrot z mandoliną

Honore Daumier - Trubadur

Głównym przedstawicielem realizmu francuskiego był Gustave Courbet. Jego twórczość to najczęściej krajobrazy, akty i martwe natury, rzadziej sceny rodzajowe. Malował je głównie na początku swojej drogi artystycznej. Być może obraz „Gitarzysta” należy do tego właśnie okresu twórczości.

Gustave Courbet – Autoportret z wiolonczelą

Gustave Courbet - Gitarzysta

Głównym przedstawicielem eklektyzmu akademickiego był malarz francuski Alexandre Cabanel – portrecista wielu znanych osobistości. To one przyniosły mu największą popularność w II Cesarstwie. Artysta malował także obrazy rodzajowe, czego przykładem jest „Koncert organowy”.

Aexandre Cabanel – Koncert organowy

Przedstawicielem akademizmu francuskiego był również William Adolphe Bouguereau. Cieszył się on ogromną popularnością i często otrzymywał odznaczenia za wybitne osiągnięcia w sztuce. Malował wielkie kompozycje figuralne o tematyce religijnej, mitologicznej i historycznej oraz idealizowane akty. Wśród jego obrazów znalazłam także kilka prac z motywem muzycznym.

William-Adolphe Bouguereau – Chłopiec z trąbką

William-Adolphe Bouguereau – Skrzypaczka

William-Adolphe Bouguereau – Sama na świecie

William-Adolphe Bouguereau – Cyganka z tamburynem

Do przedstawicieli akademizmu zaliczany był również Jules Elie Delaunay - francuski malarz znany z fresków i portretów.

Jules Elie Delaunay – Lekcja gry na flecie

Jules Elie Delaunay – Safona całująca lirę

Safona - to najsławniejsza poetka starożytnej Grecji z przełomu VII i VI wieku p.n.e. - wybitna przedstawicielka poezji lirycznej. W swoim domu kształciła dziewczęta z arystokratycznych rodzin w muzyce, szczególnie w grze na lirze. Przebywały one tam aż do zamążpójścia. Od miejsca zamieszkania Safony, czyli wyspy Lesbos pochodzi określenie lesbijka.

Dante Gabriel Rossetti – Muzykujące kobiety

Dante Gabriel Rossetti to angielski malarz i poeta pochodzenia włoskiego, prerafaelita, jeden z najbardziej oryginalnych artystów wiktoriańskich. Stworzył on imponującą galerię pięknych, marzycielskich i namiętnych kobiet. Wiele z nich gra na instrumentach.

Dante Gabriel Rossetti – La Bella Mano (Piękna dłoń)

Z niezwykłą precyzją przedstawiał Rossetti instrumenty i dłonie  grających kobiet.

Dante Gabriel Rossetti - Muzyka o poranku

Dante Gabriel Rossetti - Rzymska wdowa

Dante Gabriel Rossetti - La Ghirlandata

Prerafaelici to grupa artystów działająca w Anglii w latach 1848-1851. Wzorem dla ich twórczości była sztuka przed Rafaelem Santi. Chcieli tworzyć dzieła czytelne, sugestywne, czerpiące bezpośrednio z uczuć religijnych i otaczającej natury. Ich obrazy wyróżniają się drobiazgową dbałością o realia i naiwnym sentymentalizmem, pełnym romantycznych symboli. Taki właśnie charakter mają obrazy Rossetiego.

Dante Gabriel Rossetti - Opowieść wigilijna

Jednym z czołowych prerafaelitów w malarstwie angielskim był Edward Burne Jones. Na jego obrazach spotykamy często grające na różnych instrumentach anioły. Oto kilka z nich.

Edward Burne Jones – Anioł grający na flecie

Anioł grający na flecie (zbliżenie)

Edward Burne Jones - Muzyka

Edward Burne Jones – W ogrodzie Pana

Edward Jones w swojej twórczości nawiązywał nie tylko do motywów religijnych i mitologicznych. Malował również sceny z dawnych rycerskich eposów i legend. Przykładem tego są między innymi cztery panele poświęcone „Tristanowi o Izoldzie”.

Edward Burne Jones – Szaleństwo Tristana

Edward Burne Jones – Szaleństwo Tristana (detal)

Nowoczesna sztuka poszerzyła oraz zgłębiła sferę wzajemnych penetracji muzycznych i malarskich. Kompozytorzy częściej zaczęli sięgać po tematy do malarstwa, a twórców sztuk plastycznych coraz bardziej inspirują motywy związane z muzyką. Tę wspólnotę mimo różnic materii tworzywa i odrębności środków oddziaływania estetycznego, obserwujemy już u niektórych impresjonistów. Muzyczne tematy podejmował między innymi prekursor tego kierunku Edouard Manet.

Edouard Manet - Stary muzyk

Edouard Manet - Gitarzysta

Edouard Manet - Flecista

Eduard Manet – Koncert

Edouard Manet – Madame Manet przy pianinie

Nie znalazłam ani jednego obrazu z motywem muzycznym u takich wybitnych impresjonistów jak Monet, Pissarro czy Sisley, a u  Camille  Cezanne'a tylko jeden obraz.

Paul Cezanne – Dziewczyna przy pianinie

Ten obraz namalował Cezanne dla swojej siostry pod wpływem dramatu muzycznego Wagnera. Miał on kilka wersji, ta jest najstarsza. Kobiety przedstawione w tej scenie rodzajowej są zajęte same sobą. Jedna nie zwraca uwagi na drugą. W tym właśnie tkwi analogia do dramatu Tannhausera, gdzie Elżbieta i Wenera są w podobnej sytuacji.

Mary Cassat - Kobieta grająca na talerzach

Mary Cassat to amerykańska przedstawicielka impresjonizmu, która mimo wpływów tego kierunku, zachowała indywidualność.

Auguste Renoir – Kobieta grająca na gitarze

Więcej kompozycji z motywem muzycznym namalował francuski impresjonista Auguste Renoir.

Auguste Renoir - Lekcja gry na gitarze

Auguste Renoir - Młoda Hiszpanka z gitarą

Auguste Renoir - Tancerka z tamburynem

Auguste Renoir – Dziewczęta przy pianinie

Auguste Renoir – Dziewczęta przy pianinie

Schylone nad nutami panienki, pracują zapewne nad właściwą interpretacją utworu muzycznego. Obraz sprawia wrażenie przesłodzonego. Wynika to z tego, że Renoir kreował rzeczywistość za pomocą barw i harmonijnych form, przez co niektóre dzieła wydają się nieco banalne. Obraz już za życia malarza został zakupiony przez zarząd Akademii Sztuk Pięknych, co było wyrazem uznania dla jego twórczości.

Auguste Renoir - Przy pianinie

Auguste Renoir - Muzykujące siostry Mendes

Auguste Renoir - Clown

Edgar Degas malował głównie baletnice. Na niektórych jego obrazach towarzyszy im orkiestra.

Edgar Degas - W operze

Edgar Degas - W operze

Edgar Degas – Koncert śpiewaczki

Edgar Degas – Zielona pieśń

Edgar Degas - Lorenzo Pagans

Edgar Degas – Louis Marie Pilet

Na pierwszym obrazie widzimy hiszpańskiego tenora Lorenza grającego na gitarze i ojca malarza - Auguste Degasa. Na drugim jest znany wiolonczelista opery paryskiej Louis Marie Pilet.

Berthe Morisot – Mandolinistka

Kilka obrazów z motywem muzycznym znalazłam w twórczości impresjonistki francuskiej Berhe Morisot.

Berthe Morisot – Mandolinistka

Berthe Morisot – Przy pianinie

Berthe Morisot - Flecistki

Berthe Morisot - Studying the violin

Berthe Morisot - Skrzypaczka

Berthe Morisot - Skrzypaczka

I na koniec pokazu obrazów impresjonistów dwa obrazy Evy Gonzales – francuskiej malarki pochodzenia hiszpańskiego.

Eva Gonzales – Sekret

Eva Gonzalez - Hejnalista

Nie znalazłam ani jednego obrazu z motywem muzycznym u postimpresjonisty  van Gogha - jednego z największych malarzy. Być może nie ma takiego w jego twórczości. Temat ten obecny jest natomiast u postimpresjonisty i symbolisty Paula Gauguina. 

Paul Gauguin – Gitarzysta

 
Jest to jeden z bardziej znanych i dobrze przyjętych obrazów Gauguina. Niektórzy twierdzą, że jest to jego autoportret, bo muzyk podobny jest do malarza.

Paul Gauguin – Wiolonczelista

Instrumenty muzyczne są elementami niektórych martwych natur Paula Gauguina, a nawet aktów.

Paul Gauguin – Martwa natura z mandoliną

Paul Gauguin – Mandolina i kwiaty

Paul Gauguin – Akt z mandoliną

Zanim przejdę do ekspresjonizmu w malarstwie, jeden obraz malarki francuskiej, o której sporo  pisałam w jednej z prezentacji, nie tylko z racji talentu, ale rownież z powodu jej barwnego życia. Chodzi tutaj oczywiście o Suzanne Valadon - najpierw dziecka ulicy, potem cyrkówki, modelki, kochanki kilku wybitnych malarzy, wreszcie utalentowanej artystki i matki malarza.

Suzanne Valadon – Martwa natura ze skrzypcami

Na początku XX wieku zaczął dominować w sztuce ekspresjonizm. Powstał on jako przeciwstawienie się naturalizmowi i impresjonizmowi. Kierunek ten rozwinął się na terenie Niemiec, lecz korzeniami sięgał do eksperymentów artystycznych wielkich twórców schyłku stulecia poprzedniego, między innymi Paula Gauguina.

Henri Matisse - Muzyka

Jednym z ważniejszych odłamów ekspresjonizmu był fowizm - kierunek  francuskiego malarstwa  o żywej, często oderwanej od rzeczywistości kolorystyce dzieł. Henri Matisse był jednym z jego głównych reprezentantów.

Henri Matisse - Wnętrze ze skrzypcami

Henri Matisse - Kobieta przy pianinie

Henri Matisse - Kobieta przy pianinie

Henri Matisse - Lekcja gry na pianinie

Henri Matisse - Kobieta przy pianinie

Henri Matisse - Kobieta z mandoliną

Henri Matisse – Królewski tytoń

Henri Matisse - Kobieta z gitarą

Henri Matisse - Muzyka

Henri Matisse - Muzyka

Współzałożycielem fowizmu był razem z Henri Matissem Andre Derain – malarz i rzeźbiarz francuski.

Andre Derain – Arlekin i pierrot

Andre Derain - Muzyka

Fowistą był również Raoul Dufy - malarz i grafik francuski, który stworzył swój własny styl dekoracyjny, wyróżniający się zmysłowością, czystymi barwami oraz finezyjną kreską.

Raoul Dufy – Martwa natura ze skrzypcami

Raoul Dufy często malował martwe natury z instrumentami muzycznymi. Podobno miał obsesyjne zamiłowanie do czerwonych skrzypiec.

Raoul Dufy – Czerwone skrzypce

Raoul Dufy – Czerwona orkiestra

Raoul Dufy – Czerwony koncert

Raoul Dufy – Orkiestra

Raoul Dufy – Pomarańczowa orkiestra

Muzyka była nieodłącznym elementem życia i twórczości Marca Chagalla. Towarzyszyła wszystkim żydowskim świętom, które tak często przedstawiał na swoich płótnach. Jednym z motywów występujących na obrazach artysty jest skrzypek. Oto kilka jego prac z tego cyklu.

Marc Chagall Skrzypek

Na pierwszym planie widzimy grającego skrzypka, a za nim być może sam młodziutki Chagall, który żył z grajkiem w tej samej wiosce.

Marc Chagall Skrzypek - detal

Marc Chagall – Skrzypek

Marc Chagall – Skrzypek

Marc Chagall – Błękitny skrzypek

Marc Chagall – Skrzypek

Marc Chagall – Skrzypaczka

Marc Chagall – Muzyka

Marc Chagall – David z harfą

Częstym elementem obrazów Marca Chagalla był król Dawid grający na harfie.

Marc Chagall – David z harfą

Marc Chagall – David z harfą

Marc Chagall - David z mandoliną

Na tym obrazie nie chodzi o króla Dawida. Jest to portret brata malarza.

Na niektórych obrazach Marca Chagalla muzykują nawet zwierzęta.

Marc Chagall – Samotność

Marc Chagall - Kompozycja

Muzyka przenika twórczość szwajcarsko - niemieckiego ekspresjonisty Paula Klee. Jest kluczem do urzekającej kolorystyki i wyobrażeń artysty. Wybitnie uzdolniony muzycznie oraz wychowany w rodzinie muzyków, nie od razu zdecydował się na wybór między malarstwem, a muzyką. Uważa się go za jednego z największych kolorystów w historii malarstwa i czarodzieja kreski.

To  dzieło bardzo wyraźnie pokazuje rozterki artysty jaką dziedzinę sztuki wybrać.

Wassili Kandinski - Koncert

Wassili Kandinski - to rosyjski malarz, grafik i teoretyk sztuki, współtwórca abstrakcjonizmu. Współpracował z Paulem Klee w stowarzyszeniu artystów „Błękitny jeździec”.

Georges Braque – Dziewczyna z mandoliną

Zjawiskiem nierozerwalnie związanym w XX wieku był kubizm i muzyka, zwłaszcza jazzowa. Przykłady można mnożyć. Ja pokażę tylko po kilkanaście dzieł trzech współtwórców tego kierunku w sztuce i  zarazem największych jego przedstawicieli. Na początek francuski malarz, grafik i rzeźbiarz Georges Braque.

Georges Braque - Skrzypce i Paleta

Georges Braque malował głównie wyrafinowane kolorystycznie martwe natury. Eliminował przestrzeń i rozkładał przedmiot, ukazując go na płaszczyźnie równocześnie ze wszystkich stron, przez co zbliżał się już do abstrakcji. Przykładem tego jest między innymi „Dziewczyna z mandoliną” oraz seria martwych natur ze skrzypcami. „Skrzypce i paleta” - to jeden z najpiękniejszych obrazów tego cyklu. Wygląda on jakby trzymał się ściany na pogiętym gwoździu, na którym zawieszono dodatkowo drewnianą zniszczoną paletę. W centrum kompozycji widzimy stojak na nuty, z którego odpadło kilka luźnych kartek jakiejś partytury. Tytułowe skrzypce leżą poniżej palety i stojaka. Wszystko jest tutaj wyważone, rytmiczne, uporządkowane - geometryczna równowaga, spokój, harmonia zieleni i szarości.

Georges Braque – Szkło i skrzypce

Georges Braque – Dzban i skrzypce

Georges Braque - Skrzypce

Georges Braque - Skrzypce i papier nutowy

Braque malował różne instrumenty muzyczne :  skrzypce, mandoliny, gitary, klarnety i pianina.

Georges Braque – Martwa natura z instrumentami muzycznymi

Georges Braque - Klarnet i gitara

Georges Braque – Gitara i dzbanek

Georges Braque – Klarnet

Georges Braque – Klarnet i butelka rumu

Georges Braque – Pianino i mandolina

Georges Braque – Stół i muzyka

Georges Braque – Muzykująca

Kubistą był również hiszpański malarz Juan Gris. U niego również motyw muzyczny był często obecny na obrazach.

Juan Gris – Gitara na stole

Juan Gris – Gitara jabłka i butelka z wodą

Juan Gris – Martwa natura z gitarą

Juan Gris – Martwa natura z gitarą

Juan Gris – Gitara i klarnet

Juan Gris – Gitara

Juan Gris - Martwa natura z gitarą

Juan Gris - Gitara i owoce

Juan Gris – Mandolina i fajka

Juan Gris - Arlekin z gitarą

Juan Gris – Pierrot z gitarą

Juan Gris – Pierrot z gitarą

Prezentację obrazów kubistów z motywem muzycznym zamyka największy, najbardziej znany przedstawiciel kubizmu – Pablo Picasso.

Pablo Picasso – Fletnia pana

Pablo Picasso – Arlekin z gitarą

Pablo Picasso - Stary gitarzysta

Pablo Picasso – Kobieta z mandoliną

Pablo Picasso – Dziewczynka z mandoliną

Pablo Picasso – Trzej muzykanci

Pablo Picasso – Leżąca kobieta i muzykant

Pablo Picasso – Poranna serenada

Pablo Picasso – Instrumenty muzyczne

Pablo Picasso – Klarnet i skrzypce

Pablo Picasso – Skrzypce i gitara

Pablo Picasso – Mandolina i gitara

Pablo Picasso - Gitara

Pablo Picasso – Skrzypce w kawiarni

Pablo Picasso – Skrzypce

Pablo Picasso - Mandolina

Tradycyjnie prezentację poświęconą związkowi muzyki i malarstwa kończę obrazami największego surrealisty – Salvadora Dali.

Salvador Dali – Cygan z gitarą

Salvador Dali - Wiolonczelista

Salvador Dali – Pierrot grający na gitarze

Salvador Dali – Medytacja o harfie