Wsi spokojna, wsi wesoła...... część III

Do najwybitniejszych reprezentantów sztuki Młodej Polski zaliczany był Konrad Krzyżanowski - twórca oryginalnej, ekspresjonistycznej stylistyki w sztuce. Malował głównie portrety i krajobrazy. Na uwagę zasługuje seria jego pejzaży ukazujących Istebną, utrzymanych w swobodnej konwencji, inspirowanej przez malarstwo ekspresjonistów francuskich.

Konrad Krzyżanowski – Zagroda w Istebnej

Pejzaże Konrada Krzyżanowskiego są to plamy i kolory, sugerujące kształt przyrody, czasem jakiejś cerkiewki, kościółka czy chaty, jak na prezentowanych obrazach.

Konrad Krzyżanowski – Chaty w Istebnej

Ta jedna z deszczułek Krzyżanowskiego, bo tak nazywał artysta swoje malowane na deskach pejzaże, wydaje się być ruchoma. Chwiejące się chaty potęgują nastrój i ładunek emocji na obrazie.

Konrad Krzyżanowski – Chałupa w Istebnej

Krzyżanowski tworząc pejzaże, daleki był od realistycznego przedstawiania szczegółów krajobrazu. Jego obrazy charakteryzowały się wyrazistymi pociągnięciami pędzla, za pomocą których malarz zarysowywał własną wizję przedmiotów oraz zjawisk atmosferycznych. 

Konrad Krzyżanowski – Kościółek w Istebnej

Przesiąknięte wpływami wczesnego ekspresjonizmu pejzaże Konrada Krzyżanowskiego nie starają się oddawać szczegółów krajobrazu, ale raczej nastrój malarza w chwili tworzenia dzieła. 

 

Zygmunt Rozwadowski - Dziewczyna i huzar

 Zygmunt Rozwadowski był batalistą, między innymi współtwórcą Panoramy Racławickiej, ale spotkać można w jego twórczości również sielankowe sceny rodzajowe. Zawsze jednak z udziałem żołnierzy. Są wśród nich dzieła z dość częstym u batalistów motywem zalotów do wiejskich dziewcząt. 

Zygmunt Rozwadowski - Pytanie o drogę

Zygmunt Rozwadowski - Odpoczynek

 Zygmunt Rozwadowski - Żniwa

Znakomitym pejzażystą i zarazem kolorystą był Stanisław Żukowski. Na jego obrazach bardzo dużą rolę odgrywało światło, którego gra podkreślała między innymi charakter pory roku.

Stanisław Żukowski – Krajobraz z Polesia

Stanisław Żukowski – Letni dzień

 Alfons Karpiński – Łękawica

Alfons Karpińskiego był malarzem pięknych kobiet i kwiatów. Znalazłam jednak w jego dorobku ten oto skromny pejzażyk.

Włodzimierz Terlikowski – Pejzaż wiejski

Włodzimierz Terlikowski w swojej twórczości był bliski fowizmowi. Stosował dosyć kontrastowe zestawienia nasyconych barw i grubą fakturę nakładaną szpachlą. Artysta na stałe mieszkał w Paryżu i bardzo dużo podróżował, stąd jego pejzaże dotyczą rożnych stron świata. Nie mam zatem pewności, że ten zaprezentowany wyżej obraz jest krajobrazem rodzimym. Jest jednak bardzo interesujący ze wględu na technikę malarską, więc postanowiłam go pokazać.

Stanisław Kamocki – Pejzaż wiejski

 Stanisław Kamocki. był czołowym pejzażystą młodopolskim, wywodzącym się ze szkoły pejzażu Jana Stanisławskiego. W swoich obrazach utrwalał widoki Wołynia, Podola, Spisza, Orawy, okolic Krakowa i Zakopanego.

Stanisław Kamocki - Widok na Sandomierz

Stanisław Kamocki – Wola Radziszowska

Stanisław Kamocki – Pole

Stanisław Kamocki – Chaty góralskie

Stanisław Kamocki – Pejzaż 

Stanisław Kamocki - Pejzaż z kapliczką 

Stanisław Kamocki - Malwy

 Stanisław Kamocki - Pejzaż letni

Stanisław Kamocki – Łany 

Stanisław Kamocki - Kłosy

Stanisław Kamocki - Snopy 

 Stanisław Kamocki – Chochoły

Stanisław Kamocki – Strach na wróble 

Stanisław Kamocki – Ule

Stanisław Kamocki – Pastwisko 

 Stanisław Kamocki - Kwiaty przed chatą

 Stanisław Kamocki – Kopanie ziemniaków

Stanisław Kamocki – Motyw z Radziszowa

 

Z krajobrazami wsi w historii polskiego malarstwa kojarzy się twórczość Władysława Jarockiego. We wczesnym okresie inspirowała go Huculszczyzna. W późniejszym czasie, a zwłaszcza wtedy, kiedy ożenił się z córką Jana Kasprowicza, artysta motywów szukał na Podhalu. Bywał częstym gościem willi teściów Harenda w Zakopanem. Miał tam swoją pracownię.

Władysław Jarocki – Na Podhalu

Władysław Jarocki – Chaty góralskie

Władysław Jarocki – Widok na most

Władysław Jarocki – Krajobraz z Poronina

 Władysław Jarocki – Zbieranie kapusty

Władysław Jarocki – Góralka na tle Tatr

To małżeństwo połączyło nie tylko wielkie uczucie, ale również miłość do sztuki. Chodzi  o Wojciecha i Irenę Weissów. Wojciech z zamiłowaniem malował akty, a Irena nosząca pseudonim artystyczny Aneri – kwiaty. Oboje byli też pejzażystami. Utrwalali między innymi krajobraz pod Kalwarią, gdzie zamieszkali z rodzicami Wojciecha w małym domu malowniczo położonym w starym sadzie. Kalwaria stała się dla obojga artystów rodzinną Arkadią i tematem wielu obrazów.

Wojciech Weiss – Pejzaż Kalwarii

 Wojciech Weiss – Kalwaria

 Wojciech Weiss - Pejzaż ze snopami

 Wojciech Weiss – Sianokosy

Wojciech Weiss - Pejzaż wiejski

 Wojciech Weiss – Pejzaż

Wojciech Weiss – Pejzaż wiejski

 Wojciech Weiss – Pejzaż letni

Wojciech Weiss – Pejzaż wiejski

Wojciech Weiss – Pole ze snopkami (drzeworyt)

 Wojciech Weiss – Wieś o zmroku

Wojciech Weiss - Snopy

Wojciech Weiss – Słoneczniki

Aneri – Pejzaż kalwaryjski ze snopami

Aneri - Łany zbóż 

Czesław Wasilewski to malarz cieszący się dużą popularnością w okresie międzywojennym.

Czesław Wasilewski – Ułani

 Czesław Wasilewski – Odpoczynek wieśniaków

Wszechstronnie uzdolnionym artystą był Antoni Procajłowicz - malarz, grafik i witrażysta, tworzący w stylu secesji. Motywem dominującym w jego malarstwie były pejzaże, zwykle niewielkich rozmiarów widoki z okolic Krakowa.

Antoni Procajłowicz – Porąbka

Antoni Procajłowicz – Letni pejzaż 

Antoni Procajłowicz – Pejzaż ze snopkami

Antoni Procajłowicz – Pejzaż

Niezwykle uzdolnionym młodopolskim pejzażystą był Stefan Filipkiewicz – uczeń najwybitniejszych polskich malarzy : Józefa Mehoffera, Leona Wyczółkowskiego, Józefa Pankiewicza, Jana Stanisławskiego. Szczególnie ten ostatni wywarł największy wpływ na jego twórczość.

Stefan Filipkiewicz – Malwy

Stefan Filipkiewicz – Dolina Dunajca

Stefan Filipkiewicz – Pejzaż wiejski

Stefan Filipkiewicz – Pejzaż letni 

Stefan Filipkiewicz – Chata w słońcu

 Stefan Filipkiewicz – Pejzaż z malwami

Stefan Filipkiewicz zasłynął szczególnie jako malarz pejzaży zimowych oraz piewca krajobrazów Tatr i Podhala.

Stefan Filipkiewicz - Pejzaż tatrzański

 Stefan Filipkiewicz – Domek na Podhalu 

 Stefan Filipkiewicz - Wieczór w Tatrach

Stefan Filipkiewicz - Zakole Wisły 

 Stefan Filipkiewicz - Jurczyce

 Stefan Filipkiewicz - Pejzaż wiejski

Ze scen rodzajowych umieszczonych na tle rodzimych krajobrazów polskiej wsi, pól i lasów, znany jest Adam Setkowicz - popularny pejzażysta i akwarelista.

Adam Setkowicz – Pejzaż wiejski

Adam Setkowicz – Chata za wsią

 Adam Setkowicz – Wieś

 Adam Setkowicz – Rozpalanie ogniska

 Adam Setkowicz – Pieczenie kartofli

Adam Setkowicz – Odpoczynek

Adam Setkowicz – Scena wiejska

Adam Setkowicz – Powrót z pola

Adam Setkowicz – Dziewczyna wiejska

Adam Setkowicz – Pastuszka

Adam Setkowicz - Spotkanie

Adam Setkowicz – Zaloty góralskie

Adam Setkowicz – Wesele krakowskie

 Przystępując do prowadzenia  galerii założyłam sobie, że prezentować będę nie tylko dzieła znanych wszystkim malarzy, ale także obrazy twórców, o których słyszeli tylko znawcy albo historycy sztuki. Jednym z takich twórców jest pejzażysta i malarz scen rodzajowych Franciszek Wastkowski. 

Franciszek Wastkowski – Przed chatą

Damazy Kotowski – Pejzaż wiejski z rzeką

Damazy Kotowski  to uczeń Matejki, który naukę kontynuował w Monachium. Malował olejno i pastelami krajobrazy, sceny rodzajowe w guście monachijskim, typy huculskie oraz martwe natury.

Teofil Zaleski – Wiosna na wsi

Bardzo mało znanym malarzem - pejzażystą jest Teofil Zalewski. W latach osiemdziesiątych XIX wieku wielokrotnie wystawiał w warszawskim Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych. W młodości bardzo wiele podróżował po kraju, malując ojczyste krajobrazy. Były to niewielkie kameralne pejzaże z okolic Kazimierza nad Wisłą, Opoczna, Ojcowa i Podlasia.

Teofil Zaleski – Pejzaż wiejski

Stanisław Fabijański – Pejzaż z chałupą

Odzwierciedleniem sentymentów artysty podejmującego głównie tematykę krajobrazową swojego ulubionego regionu jest sztuka Józefa Graczyńskiego. Jako świetny pejzażysta związany z Poznaniem, utrwalał widoki z rodzinnej Wielkopolski.

Józef Graczyński – Nad Wartą

Józef Graczyński – Pejzaż wiejski

Józef Graczyński – Pasący bydło

Józef Graczyński – Latem

Józef Graczyński – Pejzaż letni

Józef Graczyński – Pasąca kozy

Józef Graczyński – Powrót z pola

Józef Graczyński – Spotkanie przy kapliczce

Rzadkość w polskich zbiorach stanowią obrazy Jana Mirosława Peszke, obecnie zapomnianego w kraju, a bardzo cenionego kiedyś we Francji malarza, rysownika oraz grafika, związanego ze środowiskiem awangardy postimpresjonistycznej. Pejzaże wiejskie na jego pracach raczej nie są nasze rodzime, lecz pochodzą z różnych regionów Francji. Warto je jednak zobaczyć.

Jan Mirosław Peszke - Na wiejskiej drodze

Peszke uczył się malarstwa i grafiki u najlepszych twórców. W Polsce był uczniem Gersona. We Francji jego nauczycielami byli tacy wybitni malarze jak : Pissarro, Lautrec, Signac, Serusier. Wielbicielami dzieł tego artysty była m.in Maria Skłodowska-Curie.

 

Jan Mirosław Peszke – Pejzaż wiejski

Jan Peszke posługiwał się wieloma technikami plastycznymi. Używał farb olejnych, pasteli, akwareli, gwaszu. Rysował ołówkiem, sangwiną, węglem oraz tuszem chińskim. Operował też po mistrzowsku wieloma technikami graficznymi. Poza tym tworzył plakaty, zajmował się scenografią i ilustracją książkową.

Jan Mirosław Peszke - Pejzaż z wiatrakiem

Jan Mirosław Peszke – Wiejska kobieta piorąca w rzece

Dalszy ciąg prezentacji część IV